«تاریکخانۀ تاریخ» به رویدادهای مهم و شخصیتهای تأثیرگذارِ عهدِ ناصری تا پایانِ سلطنتِ قاجار میپردازد و ناگفتهها و ناشنیدهها را مورد بررسی قرار میدهد. در تاریکخانه زوایایی از تاریخ، که هرچند دارای اهمیتی بسیارند اما تابهحال کمتر از آنها گفته شدهاست، را از پستوها بیرون آورده و زیرِ ذرّهبین مطالعه قرار میدهیم.
در بخشِ دوّم از قسمتِ دوّم دربارۀ اوج و شکوهِ تعزیه در دورانِ ناصرالدینشاه قاجار، تکیۀ دولت و دلایلِ افولِ این نمایشِ ایرانی صحبت کردیم و چند گزارش از اروپاییها و خاطراتی از ایرانیها هم دربارۀ تعزیه مرور شدهاست.
در تهیه و تدوینِ بخشِ دوّم از قسمتِ دوّم منابعِ زیر مورد استفاده قرار گرفتهاست:
«پژوهشی در تعزیه و تعزیهخوانی» – «عنایتالله شهیدی» – نشرِ «دفتر پژوهشهای فرهنگی»
«نمایش در دورۀ قاجار» – «یعقوب آژند» – نشرِ «مولی»
«تشنه در میقاتگه» – «حسین اسماعیلی» – نشرِ «معین»
«تعزیه: آیین و نمایش در ایران» – «پیتر جی. چلکووسکی» – برگردانِ «داود حاتمی» – نشرِ «سمت»
«سفرنامۀ جیمز موریه» – جلدِ نخست – برگردانِ «ابوالقاسم سرّی» – نشرِ «توس»
«خاطراتِ لیدی شیل» – برگردانِ «حسین ابوترابیان» – نشرِ «نو»
«سفرنامۀ کارلاسرنا» – برگردانِ «علیاصغر سعیدی» – نشرِ «زوّار»
«چادر کردیم رفتیم تماشا» – سفرنامۀ «عالیهخانم شیرازی» – نشرِ «اطراف»
«روزنامۀ خاطراتِ اعتمادالسلطنه» – بهکوششِ «ایرج افشار» – نشرِ «امیرکبیر»
«شرحِ زندگانی من» – جلدِ نخست – «عبدلله مستوفی» – نشرِ «هرمس»
——————–
موسیقی آغازین و پایانی این قسمت قطعۀ «رقصِ مردگان» از «کامی سن-سانس» آهنگسازِ فرانسویست.
در این قسمت، به ترتیب از؛
صدای فیلمِ «روزِ واقعه» به نویسندگی «بهرام بیضایی» و کارگردانی «شهرام اسدی» محصولِ سالِ ۱۳۷۳ خورشیدی
و
صدای مجلسِ تعزیۀ «بازارِ شام»؛ «پیشدرآمدِ ایلچی» اجرا شده در حسینیۀ «چشمهایهای تهران» بهسالِ ۱۳۹۸ خورشیدی
و
صدایِ تعزیهای اجرا شده در سریالِ «شبِ دهم» به نویسندگی و کارگردانی «حسن فتحی» محصولِ سالِ ۱۳۸۱ خورشیدی
استفاده شدهاست.
همچنین قطعاتِ موسیقی زیر به ترتیب بهکار رفتهاند:
Nohe Khan: I.«Lento – Allegro » – «Alexander Rahbari»
«The Annoucement» – «Ibrahim Maalouf»
«تاریکخانۀ تاریخ» به رویدادهای مهم و شخصیتهای تأثیرگذارِ عهدِ ناصری تا پایانِ سلطنتِ قاجار میپردازد و ناگفتهها و ناشنیدهها را مورد بررسی قرار میدهد. در تاریکخانه زوایایی از تاریخ، که هرچند دارای اهمیتی بسیارند اما تابهحال کمتر از آنها گفته شدهاست، را از پستوها بیرون آورده و زیرِ ذرّهبین مطالعه قرار میدهیم.
در بخشِ دوّم از قسمتِ دوّم دربارۀ اوج و شکوهِ تعزیه در دورانِ ناصرالدینشاه قاجار، تکیۀ دولت و دلایلِ افولِ این نمایشِ ایرانی صحبت کردیم و چند گزارش از اروپاییها و خاطراتی از ایرانیها هم دربارۀ تعزیه مرور شدهاست.
در تهیه و تدوینِ بخشِ دوّم از قسمتِ دوّم منابعِ زیر مورد استفاده قرار گرفتهاست:
«پژوهشی در تعزیه و تعزیهخوانی» – «عنایتالله شهیدی» – نشرِ «دفتر پژوهشهای فرهنگی»
«نمایش در دورۀ قاجار» – «یعقوب آژند» – نشرِ «مولی»
«تشنه در میقاتگه» – «حسین اسماعیلی» – نشرِ «معین»
«تعزیه: آیین و نمایش در ایران» – «پیتر جی. چلکووسکی» – برگردانِ «داود حاتمی» – نشرِ «سمت»
«سفرنامۀ جیمز موریه» – جلدِ نخست – برگردانِ «ابوالقاسم سرّی» – نشرِ «توس»
«خاطراتِ لیدی شیل» – برگردانِ «حسین ابوترابیان» – نشرِ «نو»
«سفرنامۀ کارلاسرنا» – برگردانِ «علیاصغر سعیدی» – نشرِ «زوّار»
«چادر کردیم رفتیم تماشا» – سفرنامۀ «عالیهخانم شیرازی» – نشرِ «اطراف»
«روزنامۀ خاطراتِ اعتمادالسلطنه» – بهکوششِ «ایرج افشار» – نشرِ «امیرکبیر»
«شرحِ زندگانی من» – جلدِ نخست – «عبدلله مستوفی» – نشرِ «هرمس»
——————–
موسیقی آغازین و پایانی این قسمت قطعۀ «رقصِ مردگان» از «کامی سن-سانس» آهنگسازِ فرانسویست.
در این قسمت، به ترتیب از؛
صدای فیلمِ «روزِ واقعه» به نویسندگی «بهرام بیضایی» و کارگردانی «شهرام اسدی» محصولِ سالِ ۱۳۷۳ خورشیدی
و
صدای مجلسِ تعزیۀ «بازارِ شام»؛ «پیشدرآمدِ ایلچی» اجرا شده در حسینیۀ «چشمهایهای تهران» بهسالِ ۱۳۹۸ خورشیدی
و
صدایِ تعزیهای اجرا شده در سریالِ «شبِ دهم» به نویسندگی و کارگردانی «حسن فتحی» محصولِ سالِ ۱۳۸۱ خورشیدی
استفاده شدهاست.
همچنین قطعاتِ موسیقی زیر به ترتیب بهکار رفتهاند:
Nohe Khan: I.«Lento – Allegro » – «Alexander Rahbari»
«The Annoucement» – «Ibrahim Maalouf»
اسپانسری و پشتیبانی توسط هاست Nvme میزبان فا