آشنایی با بزرگان دوبله ایران

چقدر این حرف فروغ فرخزاد درست است: تنها صداست که می‌ماند! با حرف ما و فروغ مخالف هستید؟ کافیست به حافظه‌تان رجوع کنید و ببینید چقدر صداهای مختلف در ذهنتان ماندگار شده است. امکان ندارد که برخی از بزرگان دوبله را به راحتی فراموش کرد. آشنایی با بزرگان دوبله ایران به ما ثابت می‌کند که چه مسیر طولانی و سختی طی شده تا این حرفه به چنین جایگاهی برسد.

در این مقاله از وبسایت تهران پادکست می‌خواهیم به شکل خلاصه با بزرگان دوبله ایران آشنا شویم. اگر شما هم کنجکاو هستید که شناخت بیشتری نسبت به این عرصه داشته باشید، توصیه می‌کنیم به اسکرول کردن این متن ادامه دهید.

دوبلورهای قدیمی ایرانی

مگر می‌شود صدای منوچهر زنده دل در سریال‌های مشهور را به یاد نیاوریم؟ آیا صدای چنگیز جلیلوند که در شمایل مارلون براندو حسابی جا اُفتاده، فراموش شدنیست؟!

از همان زمان که سینما جایگاه خود را در کشور ما پیدا کرد، دوبله نیز اوج گرفت. خیلی از بزرگان سینما با صدای دوبلورهای معروف به مخاطب ایرانی معرفی شدند. از قدیمی‌ترها که سوال کنید حتما به شما می‌گویند که شخصیت کلارک گیبل در فیلم بر باد رفته را با صدای حسین عرفانی به خاطر می‌آورند یا امکان ندارد اسم قیصر مطرح شود اما فوراً به یاد منوچهر اسماعیلی نیفتند.

دوبلورهای قدیمی ایرانی به این حرفه جایگاه و شخصیت دادند و عملاً پایه‌گذار این صنعت در کشور شدند. صدای افرادی مثل حسین عرفانی، منوچهر اسماعیلی، چنگیز جلیلوند، جلال مقامی و ناصر طهماسب در حافظه تاریخی ایرانیان ماندگار شده است.

سلطان دوبله ایران لقب کیست؟

دوبلورهای زیادی در کشور ما هستند که جایگاه رفیعی در این صنعت دارند اما کمتر کسی مانند چنگیز جلیلوند توانسته خود را در دل مخاطبان جا کند. شاید به همین دلیل باشد که او را مرد حنجره طلایی و سلطان دوبله ایران معرفی می‌کنند. وی صدای بسیار منعطفی داشت و مهارت بالایی در تیپ سازی از خود نشان می‌داد.

بعد از سال‌ها فعالیت مداوم و مستمر، چنگیز جلیلوند در ۳۱ مرداد سال ۱۴۰۱ از میان ما رفت. جایگاه ایشان به عنوان یکی از بزرگان دوبله ایران دست نیافتنی است.

حال مهمترین ویژگی های گوینده حرفه ای چه بود. اگر به دنبال ماندگاری صنعت دوبله هستیم و می‌خواهیم زحمات این بزرگان از بین نرود، باید به دنبال افزایش دانش و مهارت گویندگی باشیم. متاسفانه در سال‌های اخیر، صنعت دوبله از دوران اوج خود فاصله گرفته است. به همین دلیل شناخت ویژگی‌های یک گوینده حرفه‌ای اهمیت بیشتری پیدا کرده.

بهترین دوبلورهای مرد ایران

صنعت دوبله ایران، چهره‌های بزرگ و ماندگار زیادی تحویل داده که هر یک از آن‌ها، توانایی و مهارت‌های ویژه‌ای دارند. در ادامه به معرفی بهترین دوبلورهای مرد ایران پرداخته‌ایم. طبیعتاً نام برخی از بزرگان این صنعت جا مانده است و امیدواریم در فرصتی دیگر بتوانیم به آن‌ها بپردازیم.

منوچهر والی زاده

امکان ندارد کسی بهتر از منوچهر والی زاده بتواند به جای تام کروز صحبت کند. شاید به همین دلیل باشد که برخی از مهمترین فیلم‌های این بازیگر مطرح آمریکایی با صدای منوچهر والی زاده دوبله شده‌اند. علاوه بر این، اغلب ما صدای او را از سریال دلیران تنگستان به خاطر می‌آوریم.

نصرالله مدقالچی

مدقالچی را همه می‌شناسند و نیاز چندانی به معرفی ندارد. او را بیشتر به خاطر صداپیشگی نقش‌های مکمل به خاطر داریم. وی توانست صداپیشگی آنتونی هاپکینز در فیلم سکوت بره‌ها را به بهترین شکل ممکن اجرا کند. علاوه بر این به جای شخصیت‌های بزرگ سینمایی مثل ژان گابن و جین هکمن نیز گویندگی کرده است.

بهروز رضوی

بهروز رضوی فعالیت خود را از گویندگی رادیو و آنونس شروع کرد و به عنوان یکی از قدیمی‌ترین دوبلورهای ایرانی، همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد. مهمترین فعالیت وی، صداپیشگی سریال امام علی(ع) است. البته در دکلمه اشعار و گویندگی مستند نیز، سابقه‌ای طولانی دارد.

منوچهر زنده دل

این گوینده پرسابقه را با دوبلوری سریال‌های کره‌ای مثل جومونگ و سرزمین بادها می‌شناسیم. البته حوزه فعالیت وی به گویندگی سریال محدود نمی‌شود و در شاخه‌های دیگری مثل فیلم و تبلیغات نیز گویندگی کرده است.

خسرو شمشیرگران

شیرشاه را دیده‌اید؟ پس حتما صدای اسکار در ذهنتان مانده. خالق این صدای بم و فوق‌العاده، خسرو شمشیرگران است. وی در نقش راوی سریال امام علی نیز صداپیشگی کرده و به همین دلیل در حافظه ایرانیان ماندگار شده است.

بهترین دوبلورهای زن ایرانی

حیف است صحبت از بزرگان دوبله ایران باشد اما حرفی از دوبلورهای زن به میان نیاید. برخی از مهم‌ترین دوبلورهای زن ایرانی را در ادامه معرفی کرده‌ایم:

ژاله صادقیان

یکی از باسابقه‌ترین گویندگان رادیو و تلویزیون ایران، ژاله صادقیان است. وی را بیشتر با اجرای برنامه تلویزیونی گلپونه‌ها به یاد می‌آوریم اما اصلی‌ترین حوزه فعالیت وی، دکلمه اشعار و متون ادبی است. وی تا به حال موفق به دریافت چندین جایزه گویندگی و دکلمه شده است.

شوکت حجت

تقریباً تمام خاطرات کودکی ما با صدای شوکت حجت گره خورده است. ایشان دوبلورکاراکترهای معروفی مثل سگارو در کارتون سفرهای میتی کومان، ایشی زاکی در کارتون فوتبالیست‌ها، نیلز در ماجراهای نیلز و چیهیرو در انیمه شهر اشباح بوده است. شوکت حجت همچنان به فعالیت خود در حوزه گویندگی و دوبله ادامه می‌دهد و یکی از موفق‌ترین دوبلورهای زن ایرانی است.

معصومه آقاجانی

شاید خیلی از ما معصومه آقاجانی را با نقش‌‎هایش در سینما و تلویزیون به خاطر بیاوریم اما ایشان علاوه بر بازیگری، در حوزه دوبله نیز فعالیت داشته است. معصومه آقاجانی یکی از دوبلورهای سریال معروف جواهری در قصر می‌باشد.

فریبا رمضان پور

این دوبلور ماهر و باسابقه سال‌هاست که به جای برخی از محبوب‌ترین کاراکترهای سینما حرف می‌زند. دوبله بازیگران معروفی مثل جنیفر لارنس همواره به عهده فریبا رمضان پور بوده است. ایشان از سال ۶۷ مشغول فعالیت هستند و یکی از مهمترین دوبلورهای زن ایرانی می‌باشند.

بهترین دوبلورهای انیمیشن ایران

از آنجایی که انیمیشن با حس نوستالژی کودکی گره خورده، اهمیت صداپیشگان این حوزه بیشتر است. در واقع برخی از مهمترین کاراکترهای کارتون‌ها و انیمیشن‌ها را با صدای دوبلورهای ایرانی به یاد می‌آوریم. در ادامه چند تا از مهمترین دوبلورهای انیمیشن را معرفی کرده‌ایم:

• علی همت مومیوند: کاراکتر اسکندرخان در انیمیشن پهلوانان، باب اسفنجی، انیمیشن گربه سگ(به جای شخصیت سگ)، کاراکتر اصلان در نارنیا
• ناهید امیریان: کاراکترهای خرس مهربون، هاچ زنبورعسل، آنت در بچه‌های کوه آلپ، نل و…
• مهوش افشاری: کاراکتر جولیا پندلتون در کارتون بابا لنگ دراز
• تورج نصر: کاراکتر شوتن در کارتون ایکیو سان، کاراکتر کاپیتان در جیمبو، کاراکتر گربه در انیمیشن گربه سگ
• فریبا شاه مقدم: کاراکتر کیت در کارتون مهاجران، کاراکتر پیلا پیلا در کارتون جزیره ناشناخته، کاراکتر چوبین در کارتون چوبین و…

صداپیشگی انیمیشن برخلاف آنچه تصور می‌شود، کار بسیار سخت و دشواریست و بیشتر مواقع فقط بزرگان دوبله ایران از عهده آن برمی‌آیند.

سخن پایانی

بزرگان دوبله ایران باعث شدند که سینما، تلویزیون و رادیو محبوبیت زیادی میان ایرانیان پیدا کنند. در واقع بخش بزرگی از صنعت رسانه مدیون این بزرگان است. بنابراین به سادگی نباید از اهمیت و جایگاه ایشان غافل شد.برخی از این بزرگان هنوز هم مشغول فعالیت هستند و خاطرات جدیدی برایمان می‌سازند. بعضی دیگر را از دست داده‌ایم و دیگر در میان ما نیستند اما همانطور که در ابتدای متن هم گفتیم، صدایشان در دل و جان ما ماندگار شده است.